به گزارش خبرنگار نسیم سرخس، هم‌اکنون نزدیک به ۵۰ موزه در استان خراسان رضوی وجود دارد که ۱۵ تای آن در مشهد قرار گرفته است؛ از مشهد که بگذریم نیشابور و گناباد هرکدام دارای دو موزه و بیشتر شهرستان‌های استان هرکدام یک موزه دارند.
شهرستان سرخس هم در ۲۱ بهمن ۱۳۹۰ دارای موزه مردم‌شناسی شده است؛ موزه‌ای که به دو دلیل تاکنون ناشناخته مانده و توجه چندانی را به خود جلب نکرده است. یکی عدم معرفی و اطلاع‌رسانی درباره آن و مهم‌تر از آن فضای محدود و نامناسب آنکه اصلاً امکان نمایش اشیاء تاریخی در آن وجود ندارد.
موزه‌های مردم‌شناسی مکان‌های مناسبی برای نشان دادن آثار هویتی تاریخی فرهنگی مردم هر سرزمین و جذب گردشگر هستند.
شهرستان سرخس به دلایل گوناگونی همچون تنوع قومی طایفه‌ای، مرزی بودن و تاریخ دیرینه و پر فراز و نشیب خود باید از موزه‌ای غنی و جذاب برخوردار باشد تا ضمن پر کردن بخشی از اوقات فراغت مردم محلی و به‌ویژه نوجوانان و جوانان و تقویت دل‌بستگی آنان به هویت تاریخی و شناخت بیشتر از گذشته دیارشان، موجب جذب بازدیدکنندگانی از سایر نقاط نیز بشود؛ این بازدیدکنندگان می‌توانند گردشگران و مسافران ایرانی و حتی خارجی باشند که سرخس مقصد گردشگری آنان است و یا از این نقطه مهم عبور می‌کنند.
مکان‌هایی همچون انبار غله قوش خزاعی و شهر سرخس که در فهرست آثار تاریخی ایران نیز به ثبت رسیده‌اند پس از مرمت و تجهیز می‌تواند به مکان مناسبی برای موزه مردم‌شناسی شهرستان سرخس تبدیل شود.
در صورت تحقق این امر، بایستی از مردم این شهرستان به‌ویژه کسانی که دارای مجموعه‌ای از آثار، اشیاء و اسناد و تصاویر مربوطه هستند درخواست کرد برای غنی‌تر شدن موزه مردم‌شناسی سرخس، اشیاء، اسنادی و تصاویری را که جنبه تاریخی و مردم‌شناسی دارد و در اختیار خود دارند به‌رسم امانت تحویل نمایندگی میراث فرهنگی سرخس قرار دهند تا به نام خودشان در موزه قرار داده شود.
لازم به توضیح است که موزه مردم‌شناسی سرخس در طبقه همکف نمایندگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری در خیابان طالقانی ۱۹ یا همان کوچه اول دادگستری این شهرستان واقع شده است.
قاسم افسری، مجموعه‌دار صنایع‌دستی و ادوات سنتی در سرخس
بسیاری از همشهریان سرخسی دارای تصاویر، اسناد و اشیاء قابل‌نمایشی در موزه مردم‌شناسی سرخس هستند که امیدواریم به‌زودی مکان مناسبی برای موزه مذکور در نظر گرفته شود تا بتوان از این عزیزان برای تجهیز و تقویت موزه کمک گرفت.
کفش‌های سنتی مردانه تولید منطقه سرخس موسوم به پَدَوش و چُقّی- از مجموعه قاسم افسری
تعدادی اشیاء عتیقه و لوازم زندگی مسی و برنجی مورداستفاده مردم سرخس در گذشته- از مجموعه قاسم افسری
یکی از این همشهریان قاسم افسر (مشهور به افسری) است که به دلیل علاقه‌مندی شخصی طی دو سه دهه گذشته حدود ۱۰۰ قلم اثر شامل صنایع‌دستی، لوازم قدیمی زندگی، ادوات کشاورزی و دامداری سنتی و نظایر آن را تهیه و نگهداری کرده است و گمان می‌رود مجموعه‌ای اشیائی که وی در اختیار دارد بی‌همتا است.
هاون سنگی- از مجموعه قاسم افسری
چراغ‌نفتی خوراک‌پزی پریموس آلمانی که مردم سرخس به آن چراغ پُرمُز می‌گفتند و تعدادی لوازم برنجی مطبخ (آشپزخانه سنتی) متعلق به مردم سرخس در گذشته- از مجموعه قاسم افسری
مجموعه‌ای را که قاسم افسری در اختیار دارد با زحمت فراوان و صرف هزینه تهیه شده و به‌حق کار وی شایسته تحسین است؛ امیدواریم این اشیاء نیز به‌زودی در اختیار موزه مردم‌شناسی سرخس قرار بگیرد.
باسکول چوبی ساخت روسیه تزاری، سال ۱۸۹۱-م/ ۱۲۷۰-ش- از مجموعه قاسم افسری
قاسم افسر (مشهور به افسری)
لازمه اصلاح موزه فعلی قرارگیری در فضای سنتی و همگن است
مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری شهرستان سرخس در گفتگو با خبرنگار نسیم سرخس، با اشاره به اینکه موزه فعلی سرخس به‌عنوان «موزه بافت و نقش‌ها» قرار بوده مجموعه‌ای از انواع گلیم‌ها، گبه‌ها و انواع بافت‌های داری و غیر داری باشد، اظهار کرد: متأسفانه به دلیل قرارگیری در فضای غیر مناسب و نامتجانس با موضوع و از سوی دیگر ناهمگونی اشیاء و استفاده از وسایل بدون طبقه‌بندی، مدت‌هاست این موزه غیرقابل بهره‌برداری شده است.
سید مجید حسینی خاطرنشان کرد: لازمه اصلاح موزه فعلی یا موزه دیگری با عنوان «موزه مردم‌شناسی»، قرارگیری در فضای سنتی و همگن است.
وی تصریح کرد: در این راستا به دنبال خرید یکی از واحدهای قدیمی سرخس نظیر خانه رئیس السادات یا تعیین تکلیف انبار غله سرخس یا قوش خزاعی هستیم.
مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری شهرستان سرخس عنوان کرد: تا زمانی مشکل مکان حل نشود، طراحی جدید موزه مردم‌شناسی امکان‌پذیر نیست و ادامه کار موزه فعلی نیز هیچ استفاده‌ای نخواهد داشت.
گزارش از علی‌اصغر نامی- جامعه‌شناس و پژوهشگر اجتماعی
انتهای پیام/
