فضاهای شهری و توجه به روابط و نیازهای انسانی
فضاهای شهری و توجه به روابط و نیازهای انسانی
هنوز در بسیاری از فضاهای شهری، به روابط و نیازهای انسانی توجه نشده است و برای حضور و استفاده مردم از فضاهای عمومی، امکانات مفید و با کیفیت، بسیار محدود و ناچیز است.

به گزارش نسیم سرخس، شهر تنها شامل بناها نیست، بلکه فضای بین ساختمان‌ها، کوچه، میدان، فضای سبز، عناصر پرکننده، کاربری‌ها و حضور و همراهی مردم است که موجودیت شهر را می‌سازد و به آن بها می‌دهد.

 

مردم فعالیت‌های خود را در قالب ۳ پهنه: زندگی، کار، تفریح در فضاهای عمومی انجام می دهند.

 

چهره شهر مانند موزه و نگارخانه‌ای است که هر روز نمایشگاه آثار متنوع مردم و منظر تاریخ و فرهنگ تمدن بشری است.

 

محیط شهر، محیط زندگی شهروند را تشکیل می دهد. بنابراین مدیران، طراحان و افراد متخصص می‌بایستی محیط را به گونه‌ای تجهیز کنند که شرایط زندگی و زیست محیطی آن از ” سطحی عالی ” برخوردار باشد.

 

امروزه شهرها مانند شرکت‌ها با هم به رقابت می پردازند: تلاش برای زیباترشدن، کارآمد بودن و ارائه هویتی با ارزش چرا که در این صورت قادر خواهند بود توجه جهانی، جذب گردشگر و بازار سرمایه و استعداد را به خود اختصاص دهند.

 

جامعه امروزی به طرف کاربردی نمودن ” پیرامون” پیش می رود و زیبایی تنها زمانی ظاهر و درک می شود که نیازهای اساسی جامعه برآورده شده باشد.

 

به همین دلیل رشد و توسعه کیفیت زندگی شهری و نگاه «انسان مدارانه» مورد توجه قرار گرفته است. کیفیت، مفهومی چند وجهی است که از طریق واقعیت فیزیکی موجود مانند زیبایی محیط و اجزای آن و پاسخگویی به نیاز انسان‌ها در ذهن و روان آدمی شکل می‌گیرد و تبدیل به تجربه ای مطلوب و خوشایند می شود. «کیفیت فضای شهری» یعنی ترکیب بندی فضاهای باز و بسته به گونه‌ای که از نظر عملکرد و زیبایی رضایت بخش باشد.

 

نادیده گرفتن اصول علمی و مطالعات اجتماعی فرهنگی و همچنین پاسخگویی سریع به مدیران بالادستی و پیروی از سلایق شخصی و فردی، طراحی منظر و نصب تجهیزات مبلمان شهری را به جایی می‌رساند که تنها به عرصه‌ها و جزیره‌های کوچک و ملاحظات اجرایی و خرده کاری ختم خواهد شد و از حوزه تزئین ظاهری و بی‌کیفیت فراتر نخواهد رفت.

 

شاید مشکل اساسی شهرهای امروز این است که شهروند نمی تواند به آسانی با شهر روابط حسی مطلوب و دلپذیر برقرار نماید.

 

هنوز در بسیاری از فضاهای شهری، روابط و نیازهای انسانی توجه نشده است و برای حضور و استفاده مردم از فضاهای عمومی، امکانات مفید و با کیفیت، بسیار محدود و ناچیز است.

 

بنابراین قبل از هرگونه مداخله در سطوح کلان شهری، بایستی اهداف شکل گیری و جایگاه پروژه‌های شهری تعریف شود و شاخصه‌های بصری ادراک محیط و کیفیت فضایی مورد بازشناسی قرار گیرد.

 

هر گونه تجهیز فضاهای عمومی یا تلاش برای ارتقای کیفیت محیط که مبتنی بر شناخت واقعی و هوشمندانه نباشد محکوم به موقتی بودن، نارضایتی مصرف کنندگان و زوال خواهد بود.

یادداشت: حیدر حیدری – طراح شهری

انتهای پیام/ع