ویکی نفوذ؛ نفوذ و تحریف از طریق ویکی پدیا+ اسناد

به گزارش نسیم سرخس به نقل از شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ ﻭﻳﻜﻲ­ﻫﺎ ﺳــﺎﻳﺖﻫﺎﻳﻰ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﻭ ﻛﺎﺭﺑﺮﺍﻥ ﻋﺎﺩﻱ ﺍﻳﻨﺘﺮﻧــﺖ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ ﻣﺤﺘﻮﺍﻱ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻭ ﻭﻳﺮﺍﻳﺶ ﻛﻨﻨﺪ. ویکی‌ها به کاربران این اجازه را می‌دهند که بدون دانش برنامه‌نویسی برای وب، اقدام به ایجاد صفحات اینترنتی دربارهی موضوعات مختلف بکنند.

ویکی مدیا[۱]: بنیاد ویکی‌مدیا آنچنان که خود را معرفی می­کند یک سازمان خیریه غیر انتفاعی است که طبق قوانین ایالت فلوریدا و کشور ایالات متحده آمریکا اداره می‌شود و کاملا مورد حسابرسی مالی قرار می‌گیرد. بنیاد ویکی‌مدیا هم اکنون در فهرست موسسه‌های خیریه و معاف از مالیات است.

بنیاد ویکی مدیا توسط بنیانگذار آن جیمی ولز[۲]  در تاریخ بیستم ژوئن سال ۲۰۰۳ اعلام موجودیت کرد.

هدف بنیاد ویکی‌مدیا تقویت و به کار گماشتن افراد مختلف در سرتاسر جهان در جهت توسعه و گسترش محتوای آموزشی تحت یک مجوز آزاد یا در مالکیت عمومی، و عرضهی موثر آن در سرتاسر جهان عنوان شده است.

بنیاد ویکی‌مدیا، با همکاری شبکه‌ای از شعبه‌هایش، زیرساخت اساسی و چارچوب سازمانی لازم برای حمایت و توسعه­ی پروژه‌های چندزبانی مبتنی بر ویکی و تلاش‌های دیگر که به این هدف کمک می‌کنند را فراهم می‌کند. بنیاد اطلاعات مفیدی را از طریق پروژه‌هایش که به طور رایگان در اینترنت قابل دسترسی هستند به طور مداوم ایجاد و نگهداری می‌کند.

بنیاد در کنار ویکی‌پدیا از چند پروژه دیگر نیز حمایت می‌کند از جمله ویکی‌انبار[۳] که مخزنی برای تصاویر آزاد و سایر محصولات رسانه‌ای است، و در نوامبر سال ۲۰۰۶ بالغ بر یک میلیون تصویر را شامل می‌شده ‌است. ویکی‌واژه[۴]، لغت‌نامه­ی آزاد، شامل ۸ لغت‌نامه است و نسخه­ی فارسی آن هم‌اکنون ۶۳۲۲۸ سرواژه دارد. ویکی‌نبشته[۵]، مخزنی برای مطالب با منابع آزاد، در حال نزدیک شدن به ۱۵۰٬۰۰۰ صفحه است. ویکی‌گفتاورد[۶] (نقل قول‌ها)، ویکی‌نسک[۷] (کتاب‌های نوشته شده به صورت مشارکتی)، ویکی‌اخبار[۸](روزنامه‌نگاری شهروندی) و ویکی‌ورزیتی[۹] (توسعه­ی درسی) هم در کنار هم در حال رشد هستند. ویکی پدیا^[۱۰]: اگر واژه­ای در سایت گوگل جست­و­جو شود، ]معمولا[ اولین نتیجه­ی نمایش داده شده، مدخل مربوط به آن واژه در دانشنامه «ویکی پدیا» خواهد بود. ویکی پدیا مدعی برپایی یک دانشنامه مردمی با دسترسی آزاد است که هر کاربری می تواند هر مقاله ای را در آن ایجاد و ویرایش نموده و نظرات خود را در مورد آن، بیان نماید. هم اکنون حدود ۴۰ میلیون^[۱۱] مقاله در بیش از ۲۹۳ زبان مختلف روی ویکی پدیا قرار داشته که سهم زبان انگلیسی ۲/۵ میلیون^[۱۲] و زبان فارسی ۵۰۰ هزار مقاله^[۱۳] ارزیابی می شود.

دهر فردی با عضویت در وب سایت ویکی پدیا می تواند مطالب مد نظر را در مدخل مرتبط در دانشنامه قرار دهد. مقالات ویکی پدیا در ساختاری درختی توسط کارشناسانی که تعدادشان ۲۴۰نفر اعلام شده، مورد ارزیابی قرار می گیرند و در صورت عدم تطابق با سیاست ها و اصول ویکی از روی دانشنامه حذف می گردند.

بی طرفی، مهم ترین اصلی است که ویکی پدیا ادعای اجرای آن را دارد. ویکی پدیا به دلیل تاثیر پذیری از هجوم کاربران افراطی و غیردقیق و نامعتبر بودن بسیاری از مقالاتش، همواره مورد انتقاد بوده است. یکی از مهم ترین ایرادات کنونی ویکی پدیا، سوگیری نظام مند و جهت دار بودن مداخل مرتبط با امور سیاسی نظام جمهوری اسلامی ایران بوده، چنان چه بعضی مقالات آن به بیانیه­ های سیاسی بیش­تر شباهت دارند. برخی موارد نیز در ویکی، دارای ایرادات تاریخی یا علمی عمدی هستند که به دلیل تبدیل شدن این دانشنامه به یکی از منابع اصلی دانشی مردم می­ توان آن را نوعی بسترسازی برای ادعاهای بی­ پایه و اساس سیاسی، تاریخی و جغرافیایی در آینده قلمداد کرد – به­خصوص با اضافه شدن قابلیت ساده­ی ایجاد کتاب در این سایت – به­طوری که کماکان صفحه­ ای با عنوان مجعول “الخلیج العربی” در ویکی پدیا وجود دارد.

دانشنامه ویکی در رده ششمین^[۱۴] سایت پر مخاطب جهانی و هفتمین^[۱۵] سایت پرمخاطب ایرانی قرار دارد. در صفحه­ مربوط به «مهندس موسوی» در بخش نتایج انتخابات دوره­ی دهم ریاست جمهوری موارد ذیل آمده است که بیان آن­ها در یک دانشنامه عمومی، بسیار قابل تامل است:

 “انتخابات دهم با حضور گسترده مردم همراه بود. طرفداران میرحسین موسوی از روزها قبل از انتخابات در خیابان­ها تجمع می­ کردند و همبستگی خود را نشان می­دادند. برخلاف انتخابات قبلی که مورد تحریم بسیاری از مردم و گروه­ها قرار گرفته بود، یک عزم ملی برای انتخابات دهم وجود داشت، ۸۰ درصد مردم در انتخابات شرکت کردند. پس از پایان انتخابات، وزارت کشور اعلام کرد که محمود احمدی­ نژاد با بیش از ۶۴ درصد آراء پیروز شده است. این مسئله بهت و شگفتی بزرگی را برای مردم به همراه داشت به طوری که مردم از روز پس از انتخابات شروع به اعتراض­های خیابانی کردند که با سرکوب نیروهای انتظامی و یگان­های ضدشورش همراه بود. بسیاری نتیجه انتخابات را تقلب خواندند. میرحسین موسوی، با اشاره به نتیجه انتخابات، مردم را ناظر شعبده بازی دست اندرکاران انتخابات و «صدا و سیما» خواند.

مهدی کروبی نتایج انتخابات را مضحک دانست. اما محمود احمدی ­نژاد در سخنرانی­اش در ۲۴ خرداد در میدان ولی عصر تهران، انتخابات را سالم دانست و معترضین به نتیجه انتخابات را خس و خاشاک نامید. در روز ۲۵ خرداد، تظاهرات میلیونی طرفداران موسوی از میدان امام حسین تا میدان آزادی در اعتراض به تقلب در انتخابات و اعلام نتایج غلط صورت پذیرفت. در گزارشی که از سوی محمدباقر قالیباف شهردار تهران به مجلس ارائه شده، آمده است براساس متراژها و اندازه گیری­های صورت گرفته در تجمع حامیان میرحسین موسوی، در میدان آزادی حداقل سه میلیون معترض حضور داشته اند.

در هر یک از شهرستان ها نیز تظاهرات برپا شد. در تظاهرات تهران چندین تن کشته شدند. ایرانیان خارج از کشور نیز در حمایت مردم در روبروی سفارت ها تجمع کردند. در طی روزهای بعدی، تظاهرات و اعتراض­های گسترده­ی دیگری در تهران و سایر شهرستان ها صورت پذیرفت. از جمله این تظاهرات می­توان به تظاهرات مردم تهران از میدان هفتم تیر تا میدان انقلاب در در روز ۲۷ خرداد و تجمع بزرگ مردم در میدان امام خمینی](ره)[ در روز ۲۸ خرداد اشاره کرد.

پس از حمایت ]امام[ سید علی خامنه­ ای رهبر جمهوری اسلامی، از نتایج انتخابات، سرانجام شورای نگهبان در روز ۸ تیر نتایج انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ را تأیید کرد و پرونده انتخابات را مختومه اعلام کرد. احزاب اصلاح طلب و مهدی کروبی به این تصمیم شدیدا واکنش نشان دادند. مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم نیز نتیجه انتخابات و دولت دهم را نامشروع دانستند و سرکوب معترضان را محکوم کردند. سرکوب­ها و حبس­های پس از انتخابات، انتقاد شدید برخی مراجع تقلید را نیز در پی داشت. با این حال روحانیون و شخصیت های نزدیک به دولت احمدی نژاد و فرماندهان سپاه و بسیج از این نتیجه استقبال کردند و اعتراض کاندیداهای دیگر را غیرمستند دانستند.

آنان اصلاح طلبان و معترضان را به برپایی یک انقلاب رنگی یا مخملی و همین طور ارتباط با بیگانگان متهم کرده و مسئولیت خونریزی های اعتراضات را بر عهده برپاکنندگان آن دانستند. این در حالی ست که قاضی محمد حسین شاملو، بازپرس ویژه قتل تهران در نامه­ی خود به رئیس قوه ی قضاییه، صادق آملی لاریجانی، بازداشتگاه غیرقانونی کهریزک، بازداشت های غیرموجه و برخوردهای غیر شرعی با برخی افراد بازداشت شده و کشته شدن برخی افراد را ناشی از تغافل، بی درایتی و مسامحه برخی مسوولان مطرح می­کند.”[۱۶]

هرچند بنیاد ویکی‌مدیا اعلام کرده کمک‌هایی از بیش از ۵۰ کشور جهان دریافت می‌کند که بیشترین کمک‌ها از کشورهای انگلیسی زبان (آمریکا، انگلستان، کانادا و استرالیا) صورت می‌گیرند و بیش از نیمی از این کمک‌ها به صورت گمنام هستند؛ ولی گفته می­شود مهم­ترین حامیان مالی ویکی پدیا این موسساتند: موسسه جامعه باز که همان بنیاد سورس است؛ بنیاد میچل کیهود (یهودی صهیونیست)؛ بنیاد خانوادگی گلداشتاین که متعلق به یک خانواده یهودی حامی اسراییل است؛ و بنیاد صهیونیستی اسلووان. صهیونیست­ها با دست بردن در مدخل­های ویکی پدیا تعاریف خود را برای نسل­های آینده به جا می­گذارند.[۱۷]

سبک نوشتاری مقالات خروجی ویکی پدیا را می­توان مدل مکتوب رسانه­ی بی بی سی دانست که سعی دارد با دادن اطلاعات تاریخی و جغرافیایی به ظاهر دقیق و جزیی و متنوع از منابع متعدد بر اطلاعات اولیه­ی مخاطب برتری یابد و او را دچار شوک اطلاعاتی کرده و متحیر نماید سپس در جمع بندی محسوس و یا برآیند نامحسوس مقالات، نتیجه­ ی مد نظر خود را قالب کند. مثلا کافی است که عنوان های مربوط به انقلاب و نهادهایش مثل سپاه پاسداران و یا وزارت اطلاعات و مطالب مرتبط با آن را بنگرید و نگاه اپوزوسیونی آن را دریابید. به عنوان مثال در ذیل عنوان سپاه پس از دادن کلی اطلاعات جزیی و بدون هیچ اشار­ه­ای به نقش سپاه در جنگ با صدام و مبارزه با اشرار و منافقین و… می­نویسد: “سپاه گاه برای ابراز ناخرسندی خود از انعقاد قراردادهای اقتصادی دست به نمایش قدرت می‌زند. به عنوان مثال در سال ۲۰۰۴ دولت سید محمد خاتمی هنگام افتتاح فرودگاه بین‌المللی امام خمینی در تهران مجبور شد قراردادی را که با یک شرکت ترکیه‌ای بسته بود لغو کند زیرا پاسداران، خشمگین از اینکه خود طرف قرارداد نبودند، باند فرودگاه را در روز افتتاح اشغال کردند.” و یا اتهام های گوناگونی را از منابع مختلف به سپاه می­زند بدون اینکه کلامی حتی از تکذیب شدن آنها برآورد مانند اتهام به بمبگذاری در هند و بحرین یا جاسوسی در کویت.

این نوع تزویر فقط مختص ویکی­پدیا نمی ­باشد مثلا در ویکی­گفتاورد ذیل عنوان “سید علی خامنه­ ای” پس از نقل مفصل گزیده­ سخنان حضرت آقا به صورت سالانه (از سال ۱۳۶۰ تا ۱۳۹۴) در حدود ۴۰۰ خط و نقل تعاریف دیگران در وصف ایشان، ناگهان با نقل چند خط از گفته­ های بی اساس بنی صدر علیه ایشان بحث را تمام می ­کند: «او بر خلاف من به خطوط مقدم جبهه نمی‌آمد. آقای خامنه‌ای تنها در جنگ‌های غیرمنظم با آقای چمران همکاری داشت. حتی در نبرد کرخه کور، فرار این آقا مصیبت به بار آورد و موجب فرار سربازها شد.»

در حالی­که اصل مطلب جور دیگری است و آیت الله خامنه­ ای در ۳۱ خرداد ۱۳۶۰ در صحن مجلس با سند، چندین دروغ بنی­ صدر را رو کرده و مفصلا توضیح داده­ اند و در انتها با کمال رعایت انصاف می­ گویند: “… علی ایّ­حال در ماجرای هویزه که تعدادی از بچه‌های ما شهید شدند، من بطور قطع نفی نمی‌کنم اما به هیچ وجه نشانی از یک تعلل عمدی و سستی عمدی، خدای نکرده خیانتی مشاهده نکردم، چون دیروز شنیده شد کسانی می‌گفتند که این کار، کار آقای بنی‌صدر بوده است، نه؛ ما درباره آقای بنی‌صدر این­قدر اشکال و ایراد وارد و بجا و منطقی داریم که محتاج این نیست که این مساله‌ای که هیچ راهی برای اثبات ندارد، به ایشان ما نسبت بدهیم.” (خبر کد ۶۸۸۹۲ مشرق نیوز[۱۸]) این شیطنت در مقاله­ های با موضوع اعتقادی نیز جریان دارد؛ از جمله این­که امسال در آستانه­ نیمه­ ماه شعبان مصادف با میلاد حضرت صاحب الزمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) صفحه­ ورودی ویکی­پدیای فارسی مقاله­ای گذاشته شده بود تا در باور مهدوی شیعیان ایجاد تشکیک کند.

در حالی که باور به امام دوازدهم و مشخصات ایشان که همان منجی و مهدی موعود است، نه فقط توسط ائمه­ی شیعه (از جمله در چندین جای نهج البلاغه) که به بیان خود حضرت رسول ختمی مرتبت (صلوات الله علیه و آله) بیان شده و به تواتر توسط شیعه و سنی نقل گشته است.

از این نمونه­ ها بسیار است ولی فرصت و مجالی وسیع می ­طلبد. اکنون این بنیاد برای تثبیت و تقویت خود و نگارندگان داخلی­ اش تصمیم گرفته که تا ساعاتی دیگر به بهانه رسیدن تعداد مقالات فارسی به نیم میلیون مراسم جشنی در سازمان اسناد وکتابخانه­ ملی برگزار کند.

جالب است که قرار است در فردای این روز تحت عنوان پروژه­ی گِلَم به مدت ۴ ساعت به راحتی از آثار موزه­ی دوره­ اسلامی – و چه بسا اسناد و کتابهای خطی- عکس­برداری کنند و در ویکی­انبار[۱۹] قرار دهند.

گِلَم (به انگلیسیGLAM:؛ مخفف Galleries، Libraries، Archives، Museums ) پروژه‌ای در بنیاد ویکی‌مدیا است که با افراد و سازمان‌ها همکاری می‌کند تا محتویات عمومی گالری‌ها، کتابخانه‌ها، بایگانی‌ها و موزه‌ها در پروژه‌های مختلف ویکی‌مدیا مانند ویکی‌پدیا ارائه شوند. به عنوان مثال:

*    موزه‌ها اجازه عکس‌برداری داده و افرادی داوطلبانه از اشیای موزه تصویر تهیه کرده و در ویکی‌انبار بارگذاری کنند تا در مقاله‌های تاریخی استفاده شود یا موزه مستقیما تصاویری به ویکی‌پدیا هدیه دهد.

*     داوطلبانی متون کتب قدیمی (کتبی که اکنون در مالکیت عمومی قرار دارند) تایپ کرده و در ویکی‌نبشته قرار دهند.

    *داوطلبانی در کتابخانه‌های خاصی مستقر شوند و از کتب آن در جهت بهبود مقاله‌های ویکی‌پدیا استفاده کنند.

حال باید پرسید چرا باید سازمان و نهادی دولتی با یک بنیاد صهیونیستی که خروجی کارش علیه مملکت و فرهنگ مردم می­باشد همکاری کند و باعث تقویت نفوذ و بهره­برداری اطلاعاتی آن شود!